نرخی پای لە هەرێم

سەبارەت بە مامەڵەکردن بە دراوى پاى لە هەرێمى کوردستان، شەهریار خدر، ڕوونیکردەوە، “یەکێک لە کێشەکانى بەردەم پاینۆرەکان ئەو بڵاوکراوەیەى کۆمپانیاى پایە، کە داوا دەکات بەکارهێنەران لەم قۆناغە خۆیان بەدوور بگرن لە مامەڵەکردن بە دراوەکەوە”.

وتیشی، “ئێستا ئێمە لە قۆناغى سێهەمین، ناسراوە ماین نێت، بۆ وەڵامی ئەم پرسیارە پێویستە یاساکانی ئەم قۆناغە بزانین، ئەم قۆناغە بەسەر دوو ماوەدا دابەشکراوە، ماین نێتی سنووردار (تۆڕی داخراو)، ماین نێتی تەواو (تۆڕی کراوە)”.

“لەماین نێتی تۆڕی داخراو، بەپێی ڕوونکردنەوەکانی کاغەزی سپی دووەمی پای، چەن یاسایەك هەن دەبێت پەیڕەو بکرێن لەوانە، ناتواندرێت دراوی پای بە پارەی کاغەز ئاڵوگۆڕ بکرێت، بۆ نمونە (دۆلار و دینار و تمەن و یۆرۆ ..هتد)، هەروەها ناتواندرێت دراوی پای بگۆڕدرێت بۆ دراوی دیجیتاڵی تر، یاخود ناتواندرێت دراوی پای لیست بکرێت لەسەر ئاڵوگۆڕەکان”، وەک ئەو شارەزایەى بوارى پاى خسیتەڕوو.

لەگەڵ ئەم یاسایانەى پڕۆژەکە لە ماوەى داخراو، بەڵام چەند دەرفەتێکیش دراوە بە بەکارهێنەران تاوەکو بتوانن مامەڵە بە دراوەکانیان بکەن، بەمشێوەیەى کە تەنها کاڵا و خزمەتگوزاری پێ بکڕدرێت و بفرۆشرێت، لەڕێگای جزدان بۆ جزدان، کە ناسراوە بە ڕێگای p2p، ئەمەش وایکردووە کە لەماوەى تۆڕى داخراو ڕۆژانە بە هەزاران کاڵا و خزمەتگوزارى مامەڵەیان پێوە بکرێت بە دراوى پاى.

نرخى پاى لە شوێنێک بۆ شوێنێکى دیکە جیاوازە، ئەگەر باسی هەرێمى کوردستان بکەین، ئەوا نرخەکان بەگوێرەى ڕێککەوتنى فرۆشیار و کڕیار ئەنجام دەدرێت، لەوبارەیە شەهریار خدر، وتى، “نرخى پاى لە هەموو جیهان جیاوازە، بەشێوەیەک لەنێوان 30 سەنت بۆ سێ دۆلارە، ڕێککەوتنی تەنیا دوولایەنی لەسەرە”.

بەگوێرەى بەدواداچوونەکانى بی ئێن، لە هەرێمى کوردستان، نرخی پای لەنێوان 500 دینار بۆ 1250 دینارە، بەڵام ئەوەى جیهان و ئەوەى لە کوردستان هەیە، ئەو نرخە نییە کە دەستەی دامەزرێنەرانی پای پلانیان بۆ داناوە.

پلانى دەستەى دامەزرێنەرانى پاى بەم شێوەیە، “نرخی پای بە ڕێککەوتن و ڕەزامەندی گشتیی سەرجەم پایۆنێرەکان دیاری دەکرێت، لە پرۆسەیەکی ڕاستەقینە کە ناسراوە بەسەلماندنی ناسنامە و هەموو پایۆنێرێک بۆ ئەم پڕۆسەیە یەك پای خەرج دەکات”.

لە ئێستادا نرخى پاى لە بازاڕە ئەلیکترۆنییەکان بەگشتى لە نێوان 60 بۆ 80 دۆلارە، سەبارەت بەو نرخە شەهریار خدر ئاماژەى بەوەکرد، “خەڵکى ئاسایی یەک پاى بەرانبەر بە 30 سەنت بۆ سێ دۆلار دەخەمڵێنن، ئەو کەسانەى لەو بازاڕانەدا مامەڵە دەکەن، یەک پاى بەرانبەر بە 50 تاوەکو 100 دۆلار دادەنێن، بۆ ئەوان نرخێکی  ڕاستەقینەیە بۆ ئەو سات و بازاڕەى خۆیان”.